Czym jest białoruski reżim? Próba klasyfikacji

Malwina Gebhardt

Wygrać, przegrać, zbojkotować. Kandydaci na prezydenta Białorusi 2015

Chociaż nikt nie ma żadnych wątpliwości, że Aleksandr Łukaszenka wygra tegoroczne wybory prezydenckie, nie jest on jedynym kandydatem. Początkowo w wyścigu o stanowisko głowy państwa z dotychczasowym przywódcą planowało zmierzyć się siedmiu kandydatów. Tylko trzech zostało oficjalnie zarejestrowanych przez Centralną Komisje Wyborczą. Kto zaplanował zmierzyć się w prezydenckim wyścigu?

Alaksandr Łukaszenka

Wiek: 61 lat Prezydent Białorusi od 1994, niezależny kandydat Liczba zebranych podpisów: 1,761,145 Podpisy uznane za autentyczne: 1,753,380 Oficjalnie zarejestrowany na kandydata wyborów prezydenckich

Aleksandr Łukaszenka, przez Zachodnie media nazywany „ostatnim dyktatorem Europy”, stanowisko prezydenta Białorusi piastuje już od 21 lat. Aby rządzić krajem, może i dożywotnio, przezwyciężył nawet bariery konstytucyjne, które wcześniej zezwalały jedynie na dwie pięcioletnie kadencje głowy państwa - w 2004 roku zwołał referendum państwowe, które zadecydowało o usunięciu niedogodnego zapisu w ustawie zasadniczej. W taki sposób Aleksandr mógł startować i wygrywać w kolejnych wyborach: w 2006 oraz 2010 roku.

Siarhiej Hajdukiewicz

Wiek: 61 lat Od 1995 lider Partii Liberalno-Demokratycznej Liczba zebranych podpisów: 140 735 Oficjalnie zarejestrowany na kandydata wyborów prezydenckich

Siarhiej Hajdukiewicz, podczas swojej kariery politycznej, już dwukrotnie startował w wyborach prezydenckich, w 2001 i 2006 roku. W 2010 roku również głosił swoją kandydaturę, ale bardzo szybko ją wycofał. Uważany jest za kandydata prorządowego. Popiera prorosyjski kurs państwa – jego partia jest odnogą Rosyjskiej Partii Liberalno – Demokratycznej (LPD). W 2006 roku politolog Walery Karbalewicz przyrównał jego kontrowersyjne i populistyczne wypowiedzi do wypowiedzi Władimira Żyrinowskiego, lidera Rosyjskiej LDP.

Mikalaj Ułachowicz

Wiek:64 lat Od 2001 roku lider Białoruskiej Partii Patriotycznej, naczelny ataman białoruskich Kozaków Liczba zebranych podpisów: 159 805 Podpisy uznane za autentyczne: 149 819 Oficjalnie zarejestrowany na kandydata wyborów prezydenckich

Ułachowicz od wielu lat przyjaźni się z Alaksandrem Łukaszenką. Nie jest popularnym politykiem, jakkolwiek jego pro-rosyjska partia jest dobrze znana na Białorusi chociaż nie posiada nawet strony internetowej. Co ciekawe, ostatnio biuro Białoruskiej Partii Patriotycznej zostało zamknięte – „w samym środku okresu wyborczego” – donosi portal nowiny.by.

Tatiana Karatkiewicz

Wiek: 38 lat Działaczka Kampanii Społecznej ,,Mów prawdę”, od 2013 roku Dyrektorka organizacji „Rodzinny Plac Zabaw” Liczba zebranych podpisów: 107 299 Podpisy uznane za autentyczne: 105 278 Oficjalnie zarejestrowana na kandydata wyborów prezydenckich

Tegoroczne wybory są jej debiutem na politycznej scenie Białorusi. Jest jedyną opozycyjną kandydatką popieraną przez kilka partii politycznych w ramach kampanii „Narodowe referendum” początkowo zrzeszającej ruch obywatelski „Mów Prawdę”, Białoruski Front Narodowy i Ruch „O Wolność”. Białoruski Front Narodowy niedawno odmówił jej jednak poparcia. W swoim programie wyborczym wzywa do reform w celu wzmocnienia gospodarki i poprawienia standardów życia na Białorusi. Według portalu TUT.BY jest najbardziej aktywnym kandydatem „w internecie”. Prowadzi profile na portalach społecznościowych takich jak Instagram, Facebook i na rosyjskim portalu VKontakte.

Anatol Labiedźka

Wiek: 54 lata Od 2000 roku przewodniczący Zjednoczonej Partii Obywatelskiej Liczba zebranych podpisów: 0 Podpisy uznane za autentyczne: / Niezarejestrowany na kandydata wyborów prezydenckich

Na początku swojej kariery politycznej, do 1994 roku, Labiedźka pracował dla Łukaszenki. Potem przeszedł do opozycji i stał się jednym z najbardziej zaciekłych krytyków głowy państwa. Był kilkukrotnie aresztowany za uczestnictwo w antypaństwowych demonstracjach. Jego grupa inicjatywna nie zebrała ani jednego podpisu, co było symbolicznym głosem poparcia dla bojkotu wyborów. 10 września uczestniczył w zorganizowanym przez Mikołaja Statkiewicza, niedawno zwolnionego byłego więźnia politycznego, proteście przeciwko fałszowaniu wyborów.

Siarhiej Kalakin

Wiek: 63 lata I sekretarz Komitetu Centralnego Partii Komunistów Białoruskiej i przewodniczący ugrupowania Białoruska Partia Lewicy „Sprawiedliwy Świat”. Liczba zebranych podpisów: 48 Podpisy uznane za autentyczne: / Niezarejestrowany na kandydata wyborów prezydenckich

Już za czasów ZSRR aktywnie udzielał się w szeregach Komunistycznej Partii Białorusi. Kiedy w 1995 roku partia podzieliła się, przystąpił do opozycyjnego skrzydła. Pierwszy raz na prezydenta kandydował w wyborach w 2001 roku, ale, tak jak teraz, nie zebrał wtedy niezbędnej liczby podpisów. W tym roku on i jego partia popierają bojkot wyborów i nazywają proces wyborczy farsą. Mimo, że Siarhiej jeszcze na początku zdecydowanie wypowiadał się przeciwko akcjom bojkotującym wybory.

Wiktar Ciareszczanka

Wiek: 65 lat Od 2011 roku konsultant ekonomiczny stowarzyszenia handlu, niezależny kandydat Liczba zebranych podpisów: 130 404 Podpisy uznane za autentyczne: 6 699 Niezarejestrowany na kandydata wyborów prezydenckich

Oprócz aktywnej pracy w dziedzinie ekonomii Ciareszczanka już od długiego czasu udziela się w życiu politycznym Białorusi. Brał udział w wyborach prezydenckich w 1994, 2001 i 2010 roku. Nie jest jednak popularnym politykiem. Nie ma określonego programu politycznego, może być postrzegany zarówno jako kandydat prorządowy i opozycyjny. Jest doktorem ekonomii, ukończył Uniwersytet w Delaware, USA, gdzie otrzymał stopień naukowy Master of Business Аdministration in International Business Activities (MBA).
W celu zdobywania doświadczenia i prowadzenia badań naukowych, stale podróżuje po różnych krajach europejskich. 9 września oświadczył, iż wycofuje się z kampanii wyborczej po tym, jak Centralna Komicja Wyborcza uznała jedynie pięć procent zebranych przez niego podpisów jako autentyczne.
W czasie zliczania głosów znajdował się w szpitalu z powodu objawów zatrucia. Podejrzewa, iż był to zamierzony atak na jego zdrowie.

Żanna Romanowskaja

Wiek: 48 lat Od 2012 roku nauczyciel śpiewu, obecnie bezrobotna, niezależna kandydatka Liczba zebranych podpisów:: 780 Podpisy uznane za autentyczne: / Niezarejestrowany na kandydata wyborów prezydenckich

Tegoroczne wybory są jej debiutem politycznym. Jest zupełnie nieznaną osobą i miała znikome szanse jako kandydat na prezydenta. Podobnie jak Ciereszczanka, nie ma klarownie określonych poglądów politycznych - nie popiera rządowych planów ani nie utożsamia się z opozycją. Dodatkowo, nie posiada poparcia żadnej partii, organizacji czy ruchu społecznego. Do celów kampanii wyborczej używa prywatnego konta na popularnym rosyjskim portalu społecznościowym „Odnoklassniki”.
Publikuje na nim własnoręcznie zmontowane filmiki, na których, jako kandydat na prezydenta, opowiada o swoich „przemyśleniach, emocjach i pragnieniach”.